Kadına yönelik şiddet, kadın cinayetleri ve şüpheli kadın ölümleri Türkiye’nin en yakıcı toplumsal sorunlarından biri olmaya devam etmektedir. 2024 yılı boyunca en az 315 kadın öldürülmüş, 248 kadın ise şüpheli şekilde yaşamını yitirmiştir. Bu ölümlerin büyük bir kısmında failler ya yetersiz cezalar almış ya da hâlâ yakalanmamıştır. Yargı süreçlerinde uygulanan “iyi hal” ve “haksız tahrik” indirimleri, kadınlara yönelik işlenen suçlarda cezasızlık algısını pekiştirmekte, kamuoyunda adalete olan güveni zedelemektedir.
Son olarak, Mart ve Nisan 2025 tarihlerinde Siirt’in Kurtalan ilçesinde yaşanan üç ayrı olayda biri 16 yaşında olmak üzere iki kadın yaşamını yitirmiş, bir kadın ise ağır yaralanmıştır. Bu olaylar, yerel düzeyde dahi kadına yönelik şiddetin nasıl yaygınlaştığını ve sistematik bir sorun haline geldiğini gözler önüne sermektedir. İstanbul Sözleşmesi’nden çıkılmasının ardından şiddet vakalarında artış yaşandığına dair veriler kamuoyunda sık sık gündeme gelmekte; buna rağmen kadınların yaşam hakkını korumaya yönelik etkili ve caydırıcı adımlar atılmamaktadır.
Toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamak, kadınların yaşam hakkını güvence altına almak ve yargının etkili işlemesini sağlamak devletin anayasal sorumluluğudur. Bu kapsamda, kadınlara yönelik şiddet, şüpheli kadın ölümleri ve kadın cinayetleriyle ilgili verilerin şeffaf şekilde paylaşılması ve kamuoyunu tatmin edecek düzeyde hesap verilebilir bir mekanizmanın kurulması elzemdir. Bu gerekçelerle, önerge kapsamında yöneltilen soruların yanıtlanması ve kamuoyunun bilgilendirilmesi hayati önemdedir.
Bu Bağlamda;
1. 26 Mart 2025’te Siirt’in Kurtalan ilçesi Yenimahalle’de evinde ölü bulunan 16 yaşındaki S.İ. hakkında yürütülen soruşturmada hangi bulgular elde edilmiştir? Olayın intihar mı, cinayet mi olduğuna dair bir sonuca varılmış mıdır?
2. Aynı olayla ilgili olarak gözaltına alınan 9 şüphelinin kimlikleri ve haklarındaki adli süreç ne aşamadadır? Herhangi bir şüpheli serbest bırakılmış mıdır?
3. 5 Nisan 2025’te Üçpınar köyünde yaşamını yitiren Ayşe Çelik’in ölüm nedeni belirlenmiş midir? Olayın şüpheli ölüm ya da cinayet olarak değerlendirilip değerlendirilmediği kamuoyuyla paylaşılmış mıdır?
4. 3 Mart 2025’te apartman balkonundan düşerek ağır yaralanan Leyla K.’nin sağlık durumu nedir? Olayın kazadan ibaret olup olmadığı yönünde yürütülen soruşturma kapsamında tanık ifadesi alınmış mıdır?
5. 2024 yılı itibarıyla Türkiye genelinde kaç kadın cinayeti ve şüpheli kadın ölümü kayıtlara geçmiştir? İllere göre dağılım nedir?
6. Kadın cinayetlerinin kaçında failler yargı önüne çıkarılmış, kaçı hakkında hapis cezası verilmiş, kaçı tahliye edilmiştir?
7. “Haksız tahrik” ve “iyi hal” indirimiyle cezası düşürülen kadın cinayeti faillerinin sayısı nedir?
8. Siirt ili özelinde, son beş yılda meydana gelen kadın cinayetleri ve şüpheli kadın ölümleri kaçtır? Bunların kaçı aydınlatılamamıştır?
9. İstanbul Sözleşmesi’nden çıkılması sonrası kadın cinayetlerinde ve şiddet vakalarında artış olup olmadığına ilişkin bir değerlendirme yapılmış mıdır?
10. Bakanlığınızın kadına yönelik şiddeti önlemeye, failleri cezalandırmaya ve yargı sürecinde mağduru korumaya yönelik yeni bir düzenleme çalışması var mıdır?
11. Cezasızlık algısını ortadan kaldırmak ve şüpheli kadın ölümlerine ilişkin etkin bir soruşturma yürütmek adına özel savcılık birimleri kurulması planlanmakta mıdır?
