SİİRT ARAPÇASI
Siirt Arapçasını çeşitli yönleri ile alan ve kültür alanında baş tacı olacak bir eser yayınlandı. Siirt Üniversitesinin 2016 yılında düzenlediği Uluslararası Siirt Arapçası çalıştayına sunulan bildiriler, Yaşayan Diller Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Adnan Memduhoğlunun titiz bir editörlük çalışması ile kitap halinde kitapseverler ve bu konuya ilgi duyanlarla buluştu.
Kitapta dünyanın çeşitli üniversiteleri ile bu alanda çalışma yapmış bir çok aydının tebliğleri yer alıyor. Tebliğlerde sözlü olan Siirt Arapçasının tarihçesi, zenginliği ile ülkemizde kullanılan diğer Arapça lehçeleri ile karşılaştırmaları yer alıyor.
Çalıştaya daha önce derlediği ve kitap halinde basımını gerçekleştirdiği atasözleri ve deyimler konulu bir bildiri sunan ve oturumlarda buna ilişkin bilgiler veren Genel Yayın Yönetmenimiz Ayhan Mergen’in bildiri ve bilgileri de yer alıyor.
Bildirilerin yayına hazırlanmasında büyük emeği geçen Doç.Dr.Adnan Memduhoğlu takdim yazısında Siirtin, ilimle irfanın, tefekkürle hikmetin buluştuğu güzel şehirlerimizden birisi olduğunu belirterek “Tarih boyunca bölgede egemen olmuş medeniyetler, günümüz şehir kültürünün oluşmasına önemli katkılar sağlamıştır. Eğitim ve kültür yönüyle zengin bir tarihe sahip olan Siirt, farklı dini inançlara ve çeşitli etnik kimliklere yüzyıllarca ev sahipliği yapmıştır. Uzlaşma ve dayanışma kültürü yanında geleneksel medrese eğitimi de yüzyıllarca varlığını etkin bir şekilde devam ettirmiştir.
Bugün dünyada yaklaşık 6000 dilin varlığından söz edilmektedir. Ancak küreselleşme kültürü ile birlikte diller artık yok olma tehlikesi ile karşı karşıya kalmaktadır. Nitekim bu dillerin neredeyse yarısının bu yüzyıl içinde yeryüzünden silineceği, uzmanlar tarafından ifade edilmektedir. Günümüzde dünya dillerinin %96’sı, nüfusun %4’lük kısmı tarafından konuşulmaktadır. Buna göre birçok dilin yok olması hiç de şaşırtıcı olmayacaktır. Bir dilin yok olması, bir kültürün ve bir hayatın yok olması anlamına gelir. Küreselleşme kültürü, Anadolu’nun her yerinde konuşulan yerel dilleri ve yerel kültürleri tehdit etmektedir.
Siirt, medeniyetlerin beşiği olan Mezopotamya bölgesinde bulunan yüzyıllardır uzlaşı kültürüne zemin hazırlayan farklı dilleri, inançları bağrında yaşatan bir şehirdir. Fakat bu bölge tarih boyunca istilalara uğramış, bir medeniyetin yerine başka bir medeniyetin gelmesi suretiyle farklı kültürlerle harmanlanmıştır. Siirt Arapçası da yakın zamana kadar saf Arapça olarak varlığını devam ettirmiştir. Zamanla demografik yapının değişmesi, dili ve kültürü olumsuz yönde etkilemiştir.Siirt Arapçası; yazı dili olarak değil sadece konuşma dili olarak kullanılması, ailelerin bu dili gelecek kuşaklara aktarmada gerekli duyarlılığı gösterememesi, Siirt’ten diğer bölgelere yoğun göçler, küresel kültürün teknolojik araçlarla her geçen gün daha etkin bir şekilde toplumu etkisi altına alması gibi sebeplerle unutulma veya yok olma tehlikesi ile karşı karşıya gelmiş bulunmaktadır. Siirt’te Siirt Arapçasının geleceğe aktarılabilmesi ile ilgili kaygılar sıklıkla konuşulmaya başlanmıştır.Siirt Üniversitesi Yaşayan Diller Enstitüsü, unutulmaya yüz tutmuş veya bu tehlike ile karşı karşıya olan dilleri koruma altına almak, bu dillerin tarihi ve dil bilgisi ile ilgili bir takım esasları ortaya koymak, ülkemizde ve dünyada bu konuda çaba gösteren kurumlarla işbirliği yapmak amacı ile kurulmuştur. Enstitümüz tarafından 27-28 Mayıs 2016 tarihleri arasında gerçekleştirilen Uluslararası
Çalıştay ile Siirt Arapçası üzerine çalışmaları bulunan uzmanlar/araştırmacılar bir araya getirilerek Siirt Arapçasının geçmişi, bugünü ve gelecekte nerede olacağı hakkında bilgi alış verişi sağlanmıştır. Yurt içi ve yurt dışından çok sayıda özet veya tam bildirinin sunulmuş olması çalıştaya ayrı bir anlam katmıştır. Çalıştay sonucunda alınan kararlar, Siirt Arapçası hakkında yazılı bir kültür oluşturmak, dilin saf haliyle korunmasını sağlamak ve çok kültürlülüğü, çok dilliliği geliştirmek amacı ile gelecekte yapılacak çalışmalara ışık tutacaktır. “ dedi.
Beyan Yayınları arasında çıkan lüks baskı kitap büyük boy 365 sayfadan oluşuyor.
